Kad i kako se kreira avansni račun
Šta treba znati pre izdavanja prvog avansnog računa
U prethodnom tekstu smo objašnjavali razlike između ponude, predračuna i avansnog računa.
Međutim, i dalje postoji nedoumica kad se izdaje avansni račun, šta tačno treba da se nađe na avansnom računu i kakvu obavezu on stvara kako prodavcu, tako i kupcu.
Hajde prvo da razjasnimo …
Kada se izdaje avansni račun?
Avansni račun dužni su da izdaju isključivo obveznici PDV-a, i to u slučaju kada prime od svog kupca uplatu za robu i/ili usluge koje mu do kraja poreskog perioda neće isporučiti.
Dakle, kada kupac unapred plati robu i/ili uslugu, koju će mu dobavljač tj. prodavac isporučiti tek narednog meseca/tromesečja, dobavljač je dužan da po osnovu primljenog avansa izda avansni račun.
Nakon toga, prodavac odnosno dobavljač koji je primio avansni račun ima zakonsku obavezu da dogovorenu uslugu i/ili robu isporuči u dogovorenom roku.
Treba znati da poreska obaveza za PDV nastaje danom kada se najranije izvrši jedna od sledećih radnji:
- promet dobara i usluga;
- naplata, odnosno plaćanje ako je naknada ili deo naknade naplaćen, odnosno plaćen u novcu pre prometa dobara i usluga.
Prema tome, u slučaju kada obveznik PDV-a primi naknadu za dobra i/ili usluge pre izvršenog prometa (kupac plati avansno robu i/ili usluge), obaveza za PDV za prodavca nastaje danom prijema uplate.
U poslovanju je jako bitno znati kad koji dokument treba poslati poslovnom partneru, ne samo zbog dobrih poslovnih odnosa već i zbog toga što neki od dokumenata stvaraju poresku obavezu, a među njima je i avansni račun.
Kako se kreira avansni račun?
Znamo i sami da u praksi ne ide uvek sve po planu. Može se desiti da je prodavac, nakon izvršene uplate i stvorene obaveze PDV-a, iz nekog razloga sprečen da isporuči baš tu uslugu ili robu. U ovom slučaju može se dogovoriti s svojim poslovnim partnerom da se isporuči znamenska roba ili da se pruži drugačija usluga.
Upravo su ovo jedni od razloga zbog kojih na avansnom računu nije obavezno navesti konkretne usluge ili robu. Dovoljno je dati okvirni opis. Ono što jeste obavezno je sledeće:
- grupisati stavke na avansnom računu po poreskim stopama – jedna stavka je ukupno plaćen avansni iznos za sve što se odnosi na ovu poresku stopu;
- stavke oslobođene PDV-a grupisati po osnovu poreskog oslobođenja – jedna stavka je ukupno plaćen avansni iznos za sve što je oslobođeno PDV-a po istom osnovu odnosno istom članu zakona;
- svaka stavka ima količinu 1 i jedinicu mere komad – navođenje bilo koje druge količine ili jedinice mere smatraće se neispravnim avansnim računom prilikom prijavljivanja avansnog računa na SEF.
Uz svaki avansni račun može se navesti po osnovu kog predračuna je plaćen, a u predračunu treba navesti konkretnu usluga i/ili roba koju je dobavljač obećao kupcu.
Treba još napomenuti da je po osnovu jednog avansnog računa moguće unapred platiti više različitih konačnih računa tj. faktura. Isto tako, jedan konačan račun tj. faktura može biti delimično ili u potpunosti plaćen na osnovu jednog ili više avansnih računa.
Sve ovo možete uraditi kroz program MiniBIZ s tim da program vodi računa o tome koji iznos avansnog računa je već iskorišćen za neki drugi konačan račun u nekom od prethodnih povezivanja.